گمانهزنیهایی در مورد سقوط دلار آمریکا
به تازگی در فضای رسانهای و اقتصادی جهان شاهد گمانهزنیهایی بودهایم که حکایت از این میکنند که دلار آمریکا در آستانه یک سقوط یا کاهش شدید قرار گرفته و حتی ممکن است جایگاه خود را به عنوان ارز اصلی ذخیرهای جهان از دست بدهد.
شرکت سرمایهگذاری و خدمات مالی و بانکی چندملیتی چارلز شواب در مطلبی در پاسخ به این که آیا احتمال سقوط دلار- به عنوان ارز غالب جهان- وجود دارد یا نه؛ نوشته: با این که مدتهای مدیدی است که شاهد حرکت جهان به سمتوسوی تنوع ارزی در مبادلات مالی و تجاری بودهایم، ولی در عین حال نشانههای زیادی مبنی بر این که دلار آمریکا ممکن است سلطه خود بر بازار ارز را در آینده نزدیک از دست بدهد، دیده نمیشود.
به نقل از شرکت سرمایهگذاری و خدمات مالی و بانکی چندملیتی چارلز شواب؛ به تازگی در فضای رسانهای و اقتصادی جهان شاهد گمانهزنیهایی بودهایم که حکایت از این میکنند که دلار آمریکا در آستانه یک سقوط یا کاهش شدید قرار گرفته و حتی ممکن است جایگاه خود را به عنوان ارز اصلی ذخیرهای جهان از دست بدهد. در راستای همین هم هست که «دلارزدایی» یا استفاده نکردن از دلار آمریکا به عنوان ارز اصلی مبادلات تجاری و سرمایهگذاری جهانی، به موضوع داغ نشریات مالی تبدیل شده است. روندی که به نظر میرسد ریشه در اخباری دارد که میگویند چین شروع به استفاده از یوان در مبادلات کالایی با تعدادی از شرکای تجاری خود کرده و همزمان برزیل و آرژانتین نیز در حال بررسی پتانسیل ایجاد یک ارز مشترک هستند. تعمیم این روندهاست که باعث شده بحثهای زیادی در رسانهها مطرح شود که بر این باورند که به زودی در اثر پیشبرد این روند تقاضای دلار کاهش خواهد یافت و این کاهش تقاضا موجب کاهش شدید ارزش آن خواهد شد.
نظر کارشناسان موسسه چارلز شواب ولی این است که چنین استدلالی به شدت اغراقشده است یا حداقل این که اغراقی بیش از حد در خود دارد. بله، درست است که در سالهای اخیر یک روند حرکتی مستمر و بلندمدت به سمت تنوع ارزی در مبادلات مالی و تجاری جهان ایجاد شده است، ولی با این حال هنوز فاصله زیادی بین هژمونی یا تسلط دلار با دلارزدایی وجود دارد.
با این که دلار در چند وقت اخیر کاهش محسوسی داشته، ولی باز هم در مقایسه با ارزهای کشورهایی که به عنوان طرفین تجاری ایالات متحده شناخته میشوند، هنوز و همچنان نزدیک به بالاترین رقم ۱۰ سال اخیر را دارد. دلار همچنین هنوز هم ارز اصلی است که در اقتصاد جهانی برای تجارت و معاملات مالی مورد استفاده قرار میگیرد. در این میان حجم معاملات غیر دلاری سالهای اخیر نیز که زنگ خطر را برای اقتصاددانان به صدا درآورده، بسیار کوچک است و به عنوان مثال تجارت با یوان کمتر از ۲ درصد از تجارت جهانی را در سال ۲۰۲۲ به خود اختصاص داده است.
نشانههای زیادی وجود ندارد که این احتمال را به وجود آورد که ممکن است سرمایهداران اصلی خارجی به صورت ناگهانی استفاده از دلار آمریکا را کنار گذاشته و سراغ ارزهای دیگر بروند و البته ارزهای زیادی هم وجود ندارند که بتوانند جای دلار را به عنوان ارز اصلی ذخیرهای بگیرند. از نظر بسیاری از کارشناسان اقتصادی، این احتمال به میزان کاملاً قابل توجهی وجود دارد که اقتصاد جهانی در طول زمان بخواهد به صورت تدریجی به سمت اقتصادی که دلار در آن تا این حد تسلط نداشته باشد حرکت کند، اما این که دلار- آن هم به این زودی- جایگاه خود به عنوان ارز ذخیرهای اصلی جهان را از دست بدهد، حداقل در آینده نزدیک قابل تصور نیست.